algemeen

Wie zijn wij?

We delen met elkaar ons geloof in Jezus Christus, onze Heer en Heiland! We willen graag iedereen vertellen over Jezus en proberen te leven zoals Hij ons heeft geleerd. We geloven dat een leven met Hem de moeite waard is. Hij geeft zin en inhoud aan ons bestaan. Dat maakt geloven tot een verrassend avontuur.

We doen dit op allerlei manieren, voor zowel mensen die vertrouwd zijn met het Christelijke geloof als voor mensen die niet of nauwelijks weten wie Jezus is. Ieder mens telt.

Onbekend met het Christelijk geloof?

Ook al weet u weinig of niets van het Christelijk geloof, u bent welkom bij alle activiteiten van beide kerken. Traditionele kerkdiensten en bijbelstudiegroepen gaan vaak uit van bepaalde (bijbel)kennis. Wilt u meer te weten komen over het Christelijke geloof dan is bijvoorbeeld het volgen van een Alpha-cursus een mogelijkheid. Of bezoek eens een boeketdienst.

Geen (trouwe) kerkganger?

U bent wel opgegroeid met het Christelijk geloof, maar komt nauwelijks meer in een kerk? U zou best wel meer met uw geloof bezig willen zijn, maar weet niet goed hoe? Misschien is dan een groeigroep iets voor u. In een kleine groep praat u over allerlei geloofszaken. Gewoon bij iemand thuis. Maar misschien is het wel een idee om eens naar een boeketdienst te gaan. Weet dat u bij alle activiteiten meer dan welkom bent.

Meer informatie

• Alpha-cursus
• Laagdrempelige diensten
• Gemeente Groei Groepen

Missie

De Protestantse Gemeente Rijnsburg is een veelkleurige dorpskerk. Wij geloven in God de Vader en weten ons gemeente van Jezus Christus, die wij belijden als Heer en Verlosser. In leven en werken willen wij ons laten leiden door Gods Geest. De Bijbel beschouwen wij daarbij als het leidende woord van God.

De gemeente is onderdeel van de Protestantse Kerk in Nederland en staat in de actualiteit van de Reformatie.

We voelen ons nauw verbonden met de Rijnsburgse gemeenschap en weten ons geroepen om ons hierbinnen in te zetten, om als gemeente het evangelie door te geven en een levend getuige te zijn van onze Heer Jezus Christus. Een zelfde betrokkenheid voelt de gemeente in gebed, woord en daad met het werk van kerken wereldwijd.

Visie

Vanuit deze Missie brengt de gemeente haar geloof in praktijk. Als dorpskerk willen wij zichtbaar aanwezig zijn in de Rijnsburgse gemeenschap, door onze maatschappelijke betrokkenheid en met een bijzonder oog voor de noden van anderen, zowel geestelijk als materieel.

Wij streven er daarom naar een missionaire gemeente te zijn. Een kerkelijke gemeenschap waarin niet alleen de eigen leden zich thuis voelen, maar ook mensen van buiten zich welkom weten. Wij oefenen ons in de relatie met de Heer zodat niet alleen wijzelf maar ook mensen van buiten verrast worden door de relevantie van het christelijk geloof.

Wij dragen zorg voor onze leden en bieden ruimte voor een veelkleurige geloofsbeleving. Wij willen dat doen door het aanbod van diverse erediensten, jeugdwerk, cursussen en ontmoetingsplekken. De Bijbel en de eenheid van het geloof geven de kaders voor deze variatie aan.

De kerkenraden van de Hervormde Gemeente Rijnsburg en de Gereformeerde Kerk Rijnsburg hebben bovenstaande tekst eind 2011 vastgesteld. De Missie en Visie vormt sindsdien het uitgangspunt voor al het werk binnen beide voormalige gemeenten en vanaf de fusie voor al het werk binnen de Protestantse Gemeente Rijnsburg.

Identiteit

Als PGR leven wij uit de Liefde van Jezus Christus, Gods Zoon, de voor onze zonden gekruisigde en opgestane Heer, die ons leidt door Woord en Geest. In Hem hebben wij Gods Liefde ontmoet, ontvangen wij Zijn Liefde elke dag van ons leven, en willen wij die Liefde doorgeven.

Bovenstaande tekst is eind 2015 vastgesteld door de kerkenraden van de beide gemeenten die inmiddels zijn verenigd in de Protestantse Gemeente Rijnsburg.

Met de fusie van de Gereformeerde Kerk en de Hervormde Gemeente tot de Protestantse Gemeente Rijnsburg (PGR) is de huisstijl ook veranderd. Het nieuwe logo is daarvan een onderdeel. Michel Noort hierover: ‘Samen met Leontine van Dijk en Willem-Paul de Mooij vonden we dat er een nieuwe huisstijl moest komen. De fusie was hiervoor een mooie aanleiding. We kregen in 2015 toestemming van het Moderamen om tot een voorstel te komen. Het nieuwe logo van de PGR bestaat uit een kruis, omwikkeld met gekleurde vlammen, gecombineerd met de woorden Protestantse Gemeente Rijnsburg. De kerngedachte hierbij is geweest, dat in onze nieuwe kerkelijke gemeente de Here Jezus centraal staat. Zijn dood en opstanding zijn de basis van ons leven in Hem. Hij is onze Redder en Verlosser. Dat is visueel gemaakt door het kruis, midden in het beeldmerk. De vlammen rondom het kruis staan symbool voor de Heilige Geest, die ons leidt in ons leven. De twee vlammen komen samen rondom het kruis en zijn met elkaar verweven. We gaan als twee gemeenten samen verder en samen willen we onze Heer en Heiland centraal stellen. De kleuren van het nieuwe logo sluiten aan bij die van de landelijke PKN-organisatie. Daarmee laten we zien, dat we deel uitmaken van de Protestante Kerk in Nederland. De verschillende kleuren symboliseren ook de veelkleurigheid van onze nieuwe kerkelijke gemeente.’

Andere websites van onze gemeente:

• www.alpharijnsburg.nl
• www.floradiensten.nl
• www.boeketdiensten.nl

De website van de Interkerkelijke Werkgroep Asielzoekerscentrum Katwijk (IWAK): www.iwak.nl

De website van Kamp Leusden: www.kampleusden.nl

Met het Evangelisch Werkverband geven wij onze groeigroepen en de Bouwstenen Bijbelschool gestalte. www.ewv.nl.

IZB, vereniging voor zending in Nederland, zij is betrokken bij heel ons proces in het groeien als missionaire gemeente. www.izb.nl. De IZB www.vragenovergeloven.nl gepubliceerd.

Alpha cursus Nederland, dankzij hen geven wij Alphacursussen voor veel verschillende groepen. www.alpha-cursus.nl.

Onze diaconieën en die van andere kerken dragen Grip op de Knip, in gemeente Katwijk, een vrijwilligersorganistaie op het gebied van financiële hulpverlening. Verschillende kerkleden zijn hierin als vrijwilliger actief. www.gripopdeknipkatwijk.nl.

SchuldHulpMaatje is een samenwerkingsverband van verschillende kerken in Nederland, welke maatjes aanreiken voor mensen met financiële problemen. www.schuldhulpmaatje.nl.

Onze gemeente sponsort de in Rijnsburg gevestigde Stichting Voedselbank Katwijk. www.voedselbankkatwijk.nl.

De Brug Midden Nederland, Katwijk, GGZ instelling voor verslavingszorg www.debrughelpt.nl.

Diaconaal kerkelijk centrum voor hulp- en dienstverlening www.debakkerijleiden.nl.

Veel van onze jongeren werk(t)en mee aan de projecten van World Servants, een christelijke organisatie die scholen, klinieken, schoonwatervoorzieningen en huizen bouwt met hulp van groepen van jongeren en volwassenen uit Nederland. www.wsrijnsburg.nl.

De Rijnsburgse Stichting Oekroe wil vanuit het Evangelie hulp en hoop bieden aan jeugd in Oost-Europa. Elke zomer organiseert deze stichting een drietal kinderkampen voor ruim 200 Oekraïense kinderen, terwijl tijdens het voorjaar 1 of meerdere gebouwen worden opgeknapt (crèches, klinieken, etc). www.oekroe.nl.

Al meer dan 20 jaar zorgt de Rijnsburgse stichting Werkgroep de Ruyter voor hulp aan instellingen en mensen in de armste gebieden van Oost-Europa. De laatste 10 jaar concentreert de hulp zich voornamelijk op de Oekraïne en Kosovo. Regelmatig worden er transporten met hulpgoederen georganiseerd. www.werkgroepderuyter.nl

Het landelijk dienstencentrum van de PKN, onder andere bron van input voor het kerkelijk jaar www.pkn.nl.

Cross Point Kerk in wijk Getsewoud, Nieuw Vennep. Onze oud predikant Taco Koster is in dit missionair project actief, en daar zijn we trots op www.crosspointgetsewoud.nl.

Uw gift en de Belastingdienst

Wist u dat uw giften aftrekbaar kunnen zijn van de belasting? Dus uw giften aan goede doelen (ANBI), de kerk, maar niet onbelangrijk ook de collectebonnen, daar betaalt de belastingdienst aan mee! Telt u jaarlijks uw giften bij elkaar op en verwerkt u ze in uw aangifte? U kunt, als u dat zou willen, de gemeente zelfs wat meer geven, omdat u weer een deel terugontvangt van de belastingdienst. Goed om met elkaar over na te denken en bij u onder de aandacht te brengen. Wij proberen het hieronder uit te leggen, maar als u nog vragen hebt, neemt u dan gerust contact met ons op!

RSIN (i.v.m. ANBI status)

In de belastingaangifte wordt gevraagd naar het RSIN (of fiscaal nummer) indien u een gift wilt aftrekken van de inkomstenbelasting. Het Rechtspersonen Samenwerkingsverbanden Informatie Nummer (RSIN) is de tegenhanger van het burgerservicenummer (BSN) voor niet-natuurlijke personen (rechtpersonen zoals vennootschappen, verenigingen, stichtingen en kerken).

• RSIN Protestantse Gemeente te Rijnsburg (kerk): 825 604 667
• RSIN Diaconie Protestantse Gemeente te Rijnsburg: 825 604 680

Indien u in het verleden op uw schenkingsakte een RSIN heeft vermeld van de Hervormde Gemeente Rijnsburg of van de Gereformeerde Kerk Rijnsburg dan hoeft u verder niets te doen. De belastingdienst heeft de oude RSIN's gerelateerd aan de RSIN's van de nieuwe gemeente.

Publicatieplicht

In verband met de ANBI-status hebben de beide gemeenten en diaconieën de volgende informatie gepubliceerd:

• publicatie van de kerkelijke gemeente
• publicatie van de diaconie van onze gemeente

Periodieke en gewone giften

Uw jaarlijkse kerkelijke bijdrage kunt u bij uw aangifte inkomstenbelasting als gift aftrekken. Dit kan op twee manieren: als gewone gift of als periodieke gift. Het laatstgenoemde type biedt fiscale voordelen.

Gewone giften

In uw aangifte inkomstenbelasting kunt u uw kerkelijke bijdrage (samen met andere giften) als gift aftrekken. Niet het gehele bedrag van de gift kan worden afgetrokken. Er geldt een drempelbedrag (1% van het inkomen, met een minimum van € 60); alleen het deel van de gift boven dit drempelbedrag mag worden afgetrokken. Tevens geldt een maximum voor het aftrekbaar bedrag van 10% van het drempelinkomen.

Voorbeeld:

Stel u verdient € 25.000,- per jaar en u geeft € 600,- aan giften. Uw drempelbedrag is dan: 1% van € 25.000,- is € 250,-. U kunt € 350,- aftrekken (€ 600,- minus € 250,-)

TIP: Als u collectebonnen gebruikt i.p.v. kleingeld lopen de giften jaarlijks behoorlijk op! Klik hier om collectebonnen online te bestellen!

Een voorwaarde die zowel bij een gewone als een periodieke gift geldt, is dat deze moet worden gedaan aan een Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI). Op de site van de belastingdienst is een lijst met alle ANBI’s te vinden. De Hervormde gemeente en de Gereformeerde Kerk Rijnsburg zijn ook een ANBI (let op: géén Culturele ANBI). Hoewel onze gemeenten niet apart vermeld zijn, komen uw giften aan de Kerk toch in aanmerking voor aftrek. Er is met de Protestantse Kerk Nederland (PKN) en de belastingdienst hierover een aparte afspraak gemaakt.

Periodieke giften

Bij periodieke giften is het gehele bedrag van de gift aftrekbaar voor de inkomstenbelasting. Hierbij geldt het drempelbedrag en de maximale aftrekbaarheid dus niet. Om van deze maximale aftrekbaarheid van de periodieke gift gebruik te kunnen maken, moet de gift moet wel aan bepaalde voorwaarden voldoen.

Voorbeeld:

Stel u verdient € 25.000,- per jaar en u geeft € 600,- aan periodieke giften. U kunt € 600,- aftrekken. U heeft dus geen drempel.

Bij periodieke schenkingen gelden enkele aanvullende voorwaarden:

De gift moet in een officiële akte worden vastgelegd. Vanaf 1 januari 2014 is een notariële akte niet meer nodig en volstaat een onderhandse overeenkomst tussen u en de Protestantse Gemeente Rijnsburg. Voorwaarden die de belastingdienst hierbij stelt:

• Regelmatig (minimaal 1x per jaar) moet er een bijdrage worden overgemaakt
• Minimaal 5 jaar achter elkaar moet hetzelfde bedrag per jaar aan dezelfde ANBI worden overgemaakt. Uitzondering op deze regel worden gemaakt bij bijzondere omstandigheden (bijv. werkeloosheid of overlijden).

Zie ook: www.belastingdienst.nl.

Rekeningnummers van de oude gemeenten worden vervangen door die van de nieuwe gemeente

Via het formulier hieronder kunt u 1 of meer vellen collectebonnen bestellen ( 1 vel bevat 20 bonnen á € 0,50 = € 10,-). Vervolgens maakt u het bedrag over op rekening NL83 RABO 0336 8187 42 t.n.v. Protestantse Gemeente Rijnsburg o.v.v. collectebonnen + naam (let op: ander bankrekening nummer). Na ontvangst van de betaling worden de collectebonnen toegestuurd.

Tip: wist u dat deze bestelling als gift meegenomen kan worden in uw aangifte? Heeft u vragen? Neem dan contact op met het Kerkelijk bureau: tel. 071 - 2035013 of kb@pknrijnsburg.nl.

* staat voor verplichte invoer.

De vroege jaren

Hoewel er in onze streek reeds voor de jaartelling mensen wonen, is er in de zesde eeuw pas sprake van een echt dorp met een omheining om aanvallen van de Noormannen te kunnen afslaan. Willibrord zeilde in 690 met een aantal gezellen vanuit Engeland naar het Europese vasteland. In onze omgeving werkte hij vooral rond 725. Volgens de legende zou op zijn aanwijzing in het voormalige 'Kerkwerve' (Oegstgeest) in 739 een eerste kerkje zijn gesticht op de plek waar nu de huidige Willibrordkerk (het groene kerkje) staat.

In ons dorp, dat toen nog Rinaburg heette, is in die periode nog geen kerkje of kapel. Op 10 augustus 975 sticht Graaf Dirk II uit dank voor een gewonnen veldslag tegen de West-Friezen een kapel voor de heilige Laurentius. Hij noemt het dorp Rijnsburg. Deze eerste kapel wordt in 1047 verwoest door de Duitse Keizer Hendrik III.

Rond 1120 sticht Gravin Petronella van Saksen, de weduwe van Graaf Floris III op haar landgoederen in Rijnsburg een abdij voor adellijke vrouwen. De abdij heeft 450 jaar bestaan en wordt in 1574 verwoest, maar de toren blijft staan.

Hervormde Gemeente (voorheen Nederduits-Gereformeerde Gemeente)

Achter de overgebleven toren wordt na een aantal jaren een kleine kerk neergezet. De kerk wordt in 1578 in gebruik genomen. Op 1 oktober 1577 wordt reeds de eerste eigen predikant bevestigd. Hij vertrekt al na een jaar naar Brugge (België). De volgende drie predikanten blijven ook vrij kort: 2 – 3 jaar. De Nederduitse Gereformeerde gemeente onderwerpt zich in 1816 aan de door de staat opgelegde nieuwe kerkelijke organisatie en heet vanaf dat moment de Nederlandse Hervormde Gemeente Rijnsburg. Op 1 april 1947 krijgt de gemeente toestemming voor een tweede predikantsplaats. De op 6 juli 2014 bevestigde ds. L. Hoftijzer is de veertigste predikant van de gemeente.

De Grote- of Laurentiuskerk wordt in 1577/1578 gebouwd met materialen afkomstig van een voormalige kerk uit de Hoofdstraat (toen Dorpsstraat) in Noordwijk. De kerk wordt achter de romaanse toren uit de 12e eeuw gebouwd, een restant van de kerk van de abdij van Rijnsburg. Na de ingebruikname in 1578 wordt de kerk vijf maal uitgebreid: 1633, 1660, 1903, 1910 en in 1923. In 1910 wordt de noordelijke zogenaamde kleine zijbeuk aangebouwd, waarna de zuidelijk zogenaamde grote zijbeuk in 1923 volgt. In 1980 wordt de kerk een jaar gesloten en geheel gerenoveerd, waarbij zelfs het dak eraf gaat en geheel wordt vervangen. Zoals vele oude kerktorens is ook de Rijnsburgse toren eigendom van de burgerlijke gemeente. Deze situatie dateert nog uit 1798 toen door een wet van Napoleon het eigendom van bijna alle toenmalige kerktorens aan de burgerlijke gemeente is toegewezen.

In 1928/29 wordt aan de Brouwerstraat een 'zaal voor christelijke belangen' gebouwd. De Bethelkerk is een eenvoudige zaalkerk met paraboolgewelf. In 1929 werd het gebouw in gebruik genomen. In 1967 vindt een grootscheepse verbouwing plaats waarbij aan de voorzijde een laag portaal wordt bijgebouwd. Met ingang van 1 mei 2010 is de Bethelkerk gesloten en te koop gezet. De kerkdiensten werden verplaatst naar het hervormde zalencentrum De Voorhof aan de Vliet. Medio 2012 werd de consistorie van de Bethelkerk tijdelijk in bruikleen gegeven aan de Hervormde en Gereformeerde jeugd die er hun eerste jeugdhonk van maakten. Het gebouw is op 30 oktober 2015 verkocht en overgedragen aan COG Beheer. Het gebouw is najaar 2016 gesloopt. Op de vrijgekomen grond zijn inmiddels woningen verrezen.

Gereformeerde Kerk (voorheen Christelijke Afgescheiden Gemeente)

Een deel van de leden van de hervormde gemeente verzet zich tegen de van staatswege opgelegde evangelische gezangen. Op 18 december 1839 werd de Christelijke Afgescheiden Gemeente van Rijnsburg gesticht. Het duurt een aantal jaren voordat op 16 april 1848 ds. Wessels als eerste eigen predikant wordt bevestigd. De gemeente had ooit 5 predikantsplaatsen, maar ten tijde van de fusie eind 2017 zijn 3 predikanten in dienst. Ds. P.J. v.d. Ende is de 28e predikant die de gemeente diende.

In de Koestraat wordt in 1840 een overdekte kolfbaan gekocht die wordt verbouwd tot kerkgebouw. Vanaf 1841 worden daar de kerkdiensten gehouden. In dat zelfde jaar krijgt de Christelijk Afgescheiden Gemeente van Rijnsburg, op eigen verzoek, van koning Willem II haar officiële status als kerk. Door de grote ledenaanwas wordt de kerk aan de Koestraat in 1860 te klein. Het gebouw wordt afgebroken en op dezelfde plek wordt een nieuw kerkgebouw gebouwd. In 1871 koopt de gemeente de hervormde pastorie aan het Rapenburg. Enkele jaren later wordt aan het Rapenburg het perceel naast de pastorie verworven waarop een nieuwe kerk wordt gebouwd. De Rapenburgkerk wordt op 5 oktober 1882 in gebruik genomen. In 1892 verandert de naam in Gereformeerde Kerk behorend tot de Gereformeerde Kerken in Nederland. De gemeente blijft sterk groeien. In de Rapenburgkerk wordt een uitbouw aangebracht en in de kerk wordt een galerij gebouwd die tot twee maal toe wordt uitgebreid en drie van de vier muren beslaat.

In 1931 wordt een houten noodkerk gebouwd aan de Korte Voorhouterweg. Deze houten noodkerk wordt in 1959 afgebroken waarna de huidige Petrakerk wordt gebouwd. In 1954 wordt het derde kerkgebouw in gebruik genomen: de Maranathakerk. In het voorjaar van 1967 blijkt dat het dak van de Rapenburgkerk op instorten staat. De kerk en bijgebouwen worden gesloopt. In het najaar van 1969 wordt de Immanuelkerk geopend: een modern complex bestaande uit een kerkzaal met 900 zitplaatsen, een aantal zalen en een inpandige kosterswoning.

Gedwongen door de omstandigheden wordt in 2014 besloten om de Petra- en de Maranathakerk te sluiten. Begin mei 2016 werden de laatste erediensten gehouden. De Petrakerk is in april 2017 verkocht en wordt momenteel omgebouwd tot Bed & Breakfast die voorjaar 2018 zal worden geopend.

De vereniging tot Protestantse Gemeente te Rijnsburg

Na een periode van voorbereiding van ruim 7 jaar wordt op 28 december 2017 de fusie-akte getekend ten overstaan van notaris Mr. E.J. Moolenaar te Leiden. De ondertekening van de akte vindt plaats tijdens een feestelijke fusieviering in de Immanuelkerk. De Hervormde Gemeente Rijnsburg en de Gereformeerde Kerk Rijnsburg houden op te bestaan en gaan gezamenlijk verder als 'Protestantse Gemeente te Rijnsburg'. Dit is

• ruim 200 jaar na de onderwerping aan het gezag van Koning Willem I en aan de door de staat opgelegde nieuwe kerkelijke organisatie
• 178 jaar na de stichting van de Gereformeerde Kerk Rijnsburg op 18 december 1839

De nieuwe gemeente heeft 5 full-time predikantsplaatsen waarvan 1 vacature ten tijde van de fusie. Verder heeft de gemeente 2 ouderen-pastors in dienst (beide 0.5 FTE).

De afscheiding

In 1910 scheidde een aantal Gereformeerde leden zich af. Op 17 februari 1911 werd de Christelijk Gereformeerde Kerk opgericht. Aanvankelijk telde deze gemeente 45 leden. Voorlopig werd kerk gehouden in een zaal achter café Centraal aan de Vliet NZ. Enkele jaren later wordt de kerk aan de Oegstgeesterweg in gebruik genomen. Ds. C. Westerink is de twaalfde predikant die deze gemeente heeft gediend van 2010 - 2017. Vanwege het emeritaat van Ds. Westerink is de gemeente per 28 mei 2017 vacant. De in Rijnsburg geboren en getogen Ds. L. A. den Butter heeft het op hem uitgebracht beroep aangenomen en hoopt op 11 mei 2018 intrede te doen te Rijnsburg.

De vrijmaking

Aan het eind van de tweede wereldoorlog scheidt zich opnieuw een groep af en ontstaat de Vrijgemaakt Gereformeerde Kerk. Op 22 april 1945 wordt in de zaal Vliethof een eerste vrijgemaakte dienst gehouden. In 1951 wordt het huidige kerkgebouw gebouwd dat in 1960 en in 1975 wordt uitgebreid. De gemeente heeft sinds 1989 twee predikantsplaatsen. In 1964 wordt het besluit genomen om als 'zendende kerk' voor evangelieverkondiging op Curaçao te gaan optreden. Gedurende de periode 1965 – 1998 zendt de Vrijgemaakt Gereformeerde Kerk tien missionaire predikanten uit naar Curaçao die daar elk gemiddeld 8,5 jaar blijven werken.

Evangelische Gemeente Rijnsburg – ‘t Kruispunt

De Evangelische Gemeente ’t Kruispunt hield aanvankelijk haar bijeenkomsten in de aula van het Visser ’t Hoofd College aan het Noordeinde. Die ruimte werd te klein. Vanaf 2006 komt men bijeen in de Sporthal De Middelmors aan de Noordwijkerweg. De gemeente beschikt over een eigen verenigingsgebouw aan de Koestraat overigens op dezelfde plaats als waar in 1860 de Gereformeerde Kerk een kerkgebouw stichtte.

Collegianten

Als gevolg van de Synode van Dordrecht van 1618-1619 worden 200 remonstrantse predikanten uit het ambt gezet. Hen wordt verboden om kerkdiensten te houden. De gewezen remonstrantse ouderling Gijsbert van der Kodde en zijn broers Jan en Adriaan uit Warmond organiseerde al in een vroeg stadium bijeenkomsten waar hij college gaf (door college te geven wordt het verbod op het houden ban kerkdiensten omzeild). Vanaf 1621 was Rijnsburg het landelijke middelpunt waar de halfjaarlijkse vergaderingen werden gehouden. Rijnsburg vormde de ‘hoofdgemeente’ van de Collegianten met vele ‘vertakkingen’ in de rest van het land. Populair bij hen was de doop door onderdompeling. Gedurende een periode van 160 jaar kwamen vanuit het gehele land twee maal per jaar afgevaardigden naar Rijnsburg. De filosoof Spinoza wordt door de Collegianten in bescherming genomen en heeft twee jaar in Rijnsburg gewoond na zijn verbanning uit Amsterdam. In de 18de eeuw kwijnt het ‘collegiantisme’ langzaam weg.

Wim de Mooij, scriba

Laatste wijziging: 28 december 2017